Το σκουρόχρωμο απόσταγμα, το οποίο πλέον έχει αδιαμφισβήτητη θέση στις διατροφικές μας συνήθειες, έκανε την εμφάνισή του από την Δύση.
Ο καφές σήμερα είναι πλήρως ενταγμένος στην καθημερινότητά μας. Ρυθμίζει τη ροή της μέρας.
Πρωινός, μεσημεριανός, απογευματινός, βραδινός καφές… Έχει γίνει σύμβολο χαλάρωσης και συντροφικότητας. Συνοδεύει τις λιχουδιές, μας μαγεύει με το άρωμα και τη γεύση του. Έχει υιοθετηθεί σε κάθε χώρα πίνοντάς τον με τον δικό τους τρόπο. Η απόλαυση ενός καφέ παρομοιάζεται με αυτή του κρασιού, διότι υπάρχουν ποικιλίες καφέδων, ονομασίες προέλευσης και τόποι παραγωγής.
Η δράση του καφέ, οφείλεται κυρίως στην καφεΐνη , ουσία που βρίσκεται και σε άλλα ροφήματα όπως τσάι, κακάο, ποτά με βάση την κόλα. Η ποσότητα της καφεΐνης που εμπεριέχεται σε ένα φλιτζάνι καφέ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, από την προέλευση του καφέ, την σύνθεσή του ,τον τρόπο που ετοιμάζεται το ρόφημα και το πόσο δυνατό είναι. Ο στιγμιαίος καφές περιέχει συνήθως λιγότερη καφεΐνη από έναν καβουρδισμένο και αλεσμένο καφέ .Εξαιτίας της υδατοδιαλυτότητάς της, περνάει σχεδόν εξολοκλήρου στον καφέ φίλτρου, ενώ στον εσπρέσο διατηρεί μόλις το 80-85% αυτής. Η καφεΐνη δρα μπλοκάροντας ένα συγκεκριμένο υποδοχέα της αδενοσίνης, ο οποίος είναι νευρο- διαμορφωτής του κεντρικού νευρικού συστήματος. Έχει αποδειχτεί, ότι ένα ή δύο φλιτζάνια καφέ αυξάνουν την ικανότητα εγρήγορσης, ενισχύουν την επαγρύπνηση, και ευνοούν την συγκέντρωση. Μειώνει την πίεση του εγκεφαλο-ραχιαίου υγρού και λειτουργεί θετικά σε περιπτώσεις πονοκεφάλων. Η δράση του βέβαια μειώνεται όταν υπάρχει παράλληλα πρόσληψη τροφής. Όταν καταναλώνεται σε υπερβολικές ποσότητες καθυστερεί τον ύπνο μειώνοντας την ποιότητά του, προκαλεί άγχος και αδιαθεσία. Μια πρόσληψη καφεΐνης των 10 γρ /μέρα είναι επικίνδυνη αφού προκαλεί αϋπνία, δύσπνοια και καρδιακή αρρυθμία. Σε ποσότητα των 50γρ μπορεί να αποβεί μοιραία. Μια καθημερινή πρόσληψη των 100mg δεν επιφέρει κανένα πρόβλημα υγείας, αντίθετα είναι και επιθυμητή, διότι αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας. Η μέση ημερήσια κατανάλωση καφεΐνης δεν ξεπερνά τα 300mg, δηλαδή 3 φλιτζάνια καβουρδισμένου και αλεσμένου καφέ ή 5 φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ. Βέβαια κάθε άτομο επιδρά διαφορετικά στην καφεΐνη. Κάποιοι αντέχουν μεγάλες ποσότητες και κάποιοι αντιδρούν και με ελάχιστη ποσότητα αυτής. Είναι προτιμότερο να καταναλώνεται πολλές φορές τη μέρα σε μικρές ποσότητες, αντί λίγες φορές σε μεγάλες ποσότητες. Όπως και να ναι ο οργανισμός συνηθίζει την καφεΐνη όταν καταναλώνεται πολύ συχνά. Επίσης, χρειάζεται 4 με 6 ώρες για να αποβάλει την μισή από την καφεΐνη που έχει καταναλώσει.
Χρόνοι που απαιτούνται για την αποβολή της μισής ποσότητας καφεΐνης που έχει καταναλωθεί
ΓΥΝΑΙΚΑ: 3 ώρες
ΕΓΚΥΟΣ ΓΥΝΑΙΚΑ: 6 με 20 ώρες
ΑΝΤΡΑΣ: 4 με 6 ώρες
ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ: 3 με 5 ώρες
ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΤΗΣ ΚΑΦΕ: 7 μέρες
ΚΑΦΕΣ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του καφέ σε καφεΐνη, πιστεύεται ότι προκαλεί αφυδάτωση δυσχεραίνοντας την αιματική και λεμφική κυκλοφορία. Όμως όχι μόνο δεν προκαλεί αφυδάτωση αλλά χαρακτηρίζεται ως πηγή ενυδάτωσης. Έτσι λοιπόν είναι λανθασμένη η εντύπωση που υπάρχει ότι ο καφές προκαλεί κυτταρίτιδα. Η κατανάλωση καφέ που συνοδεύεται από ισορροπημένη διατροφή και τακτική φυσική δραστηριότητα δεν φαίνεται ούτε να προκαλεί αλλά ούτε και να επιδεινώνει το πρόβλημα της κυτταρίτιδας. Η κυτταρίτιδα είναι ένα πρόβλημα που σχετίζεται με πολλούς παράγοντες, καθώς δημιουργείται από το συνδυασμό διαφόρων αιτιών όπως το στρες, η δυσκοιλιότητα, ορμονικές διακυμάνσεις, κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης και κληρονομικότητα. Η αντιμετώπισή της επιτυγχάνεται μόνο με συστηματική αλλαγή του διατροφικού τρόπου ζωής και με άσκηση, αφού το πρόβλημα περιβάλλεται από συσσώρευση λίπους σε διάφορα σημεία του σώματος. Τα συνηθισμένα σημεία στα οποία συσσωρεύεται είναι η κοιλιά, οι γλουτοί και οι μηροί. Κάνοντας λοιπόν μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και νερό σίγουρα θα επιφέρει άμεσο αποτέλεσμα. Επίσης μια δίαιτα πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως η δίαιτα ORAC θα είναι μια πολύ καλή επιλογή. Ακόμα, μειώνουμε τις ποσότητες ζάχαρης, γλυκών και αναψυκτικών, οι οποίες προκαλούν κυτταρίτιδα. Δεν ξεχνάμε τα κορεσμένα λιπαρά που ευθύνονται σημαντικά για τα σημάδια της κυτταρίτιδας, οπότε η άμεση μείωσή τους και η αντικατάστασή τους με λιπαρά πλούσια σε ω3 και ω6 σίγουρα θα επιφέρει σταδιακή μείωση. Τέλος, επιδιώκουμε την αύξηση των υγρών και κυρίως του νερού αλλά και μείωση του νατρίου για καλύτερη ενυδάτωση του οργανισμού. Συνεπώς περιορίζουμε το αλάτι στην διατροφή μας και το αντικαθιστούμε με μπαχαρικά.
ΚΑΦΕΣ ΚΑΙ ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ
Η συσχέτιση του καφέ με το αδυνάτισμα, οφείλεται στη συνεργιστική δράση της καφεΐνης με τα αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες), όπου διεγείρουν τη θερμογένεση, δηλαδή την παραγωγή ενέργειας από τον οργανισμό, αυξάνοντας έτσι και τις βιολογικές καύσεις. Επιπλέον, η περιεκτικότητα του καφέ σε θερμίδες και λιπαρά είναι μηδενική! Αυτό το οποίο πρέπει να προσέχουμε είναι η προσθήκη ζάχαρης (1 κ.γλ.= 20 kcal περίπου), την κρέμα γάλακτος (1 κ.γλ.: 50 kcal & 5g λιπαρά), το γάλα (1 μερίδα: 30 kcal περίπου).
Άρθρο της Τσαμπίκας Κοντόγιαννου Ζωής
Διαιτολόγου-Διατροφολόγου
