Όλοι μας κατά καιρούς αναρωτιόμαστε αν κάνει να νηστέψουμε το διάστημα πριν από το Πάσχα, αν κάνει να φάμε αυγά και αν ενδείκνυται να φάμε μαγειρίτσα, κοκορέτσι-εντόσθια;
Ας δούμε αναλυτικά ένα-ένα αυτά τα ερωτήματα:
1) Από διατροφικής άποψης, η νηστεία χαρακτηρίζεται από ένα διαιτολόγιο πολύ χαμηλό σε κορεσμένα λίπη, αυξημένο σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη, αυξημένο σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Έτσι λοιπόν, η διατροφή της νηστείας, μπορούμε να πούμε ότι αποτοξινώνει τον οργανισμό, αφού δεν περιλαμβάνει κορεσμένο λίπος, ενώ ταυτόχρονα εφοδιάζει τον οργανισμό με όλα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται.
Ενεργειακά, κατά την περίοδο της νηστείας αυξάνεται η πρόσληψη ενέργειας που προέρχεται από υδατάνθρακες και μειώνεται αυτή που προέρχεται από λίπη και πρωτεΐνες.
Η απουσία κάθε είδους ζωικής τροφής όπως κρέας (ψάρι, μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο), γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι, τυρί) και αυγά κάνει το συγκεκριμένο διατροφικό πλάνο πολύ χαμηλό σε κορεσμένο λίπος, το οποίο είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για την υγεία, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση ποικίλων ασθενειών. Και σχετικά με το θέμα της απουσίας του κρέατος και κάθε ζωικής τροφής, μην ανησυχείτε, διότι ο οργανισμός προσλαβάνει πρωτεῒνες και από άλλα τρόφιμα (θαλασσινά, όσπρια, σόγια, ξηροί καρποί), συνεπώς δεν απουσιάζουν από τη διατροφή της νηστείας.
Η κατανάλωση θαλασσινών (μύδια, στρείδια, γαρίδες, χταπόδι) κατά τη νηστεία προσφέρει στον οργανισμό πρωτεῒνες υψηλής βιολογικής αξίας, ενώ ταυτόχρονα είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά, τα οποία είναι πολύ ευεργετικά για τον οργανισμό μας. Ταυτόχρονα αποδίδουν και πολύ λίγες θερμίδες, περίπου 115 θερμίδες τα 100 γρ.
Οι ξηροί καρποί, η ελιά, το ελαιόλαδο και το ταχίνι, τροφές οι οποίες καταναλώνονται κατά κόρον κατά τη διάκρεια της νηστείας είναι πολύ πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά (ευεργετικά λιπαρά), παρ’όλα αυτά η κατανάλωσή τους θα πρέπει να γίνεται με μέτρο, γιατί είναι τροφές αρκετά επιβαρυμένες σε θερμίδες.
Η συχνή κατανάλωση οσπρίων εφοδιάζει τον οργανισμό με φυτικές ίνες, φυλλικό οξύ και σίδηρο, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν πρωτεῒνες χαμηλής βιολογικής αξίας, ενώ έχουν και σχετικά χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο.
Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών (ωμών ή βραστών) κατά τη νηστεία, έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, βιταμινών, αντιοξειδωτικών και ιχνοστοιχείων, ενώ παράλληλα προσφέρουν ελάχιστες θερμίδες στον οργανισμό.
Η σόγια, η οποία είναι υποκατάστατο εν μέρει του κρέατος, αποτελεί πηγή καλών λιπαρών οξέων και ω-3, καθώς επίσης και πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας. Παρέχει στον οργανισμό φυτικές ίνες και είναι πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα, με έντονη αντιοξειδωτική δράση.
Μεγάλη προσοχή χρειάζεται όσο αφορά την κατανάλωση αμυλούχων τροφίμων (ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, κριθαράκι, παξιμάδια, φρυγανιές). Είναι σύνηθες φαινόμενο αυτά να καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη διάρκεια της νηστείας σε διάφορα γεύματα της ημέρας, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την πρόσληψη αρκετών θερμίδων από τα τρόφιμα αυτά. Οπότε, καλό θα ήταν να μην το παρακάνετε με την κατανάλωση αυτών των τροφίμων, γιατί μπορούν εύκολα να σας παχύνουν χωρίς να το καταλάβετε!
Τελειώνοντας, αξίζει να σημειώσουμε ότι την αυστηρή νηστεία πρέπει να αποφεύγουν οι έγκυες γυναίκες, τα μικρά παιδιά και οι έφηβοι, καθώς και όσοι πάσχουν από χρόνιες παθήσεις, οι οποίοι θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτούν το γιατρό τους.
2) Το αυγό είναι ένα τρόφιμο εύγεστο και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Προσφέρει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας και καλύπτει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Η βιολογική αξία των πρωτεϊνών των αυγών, είναι μεγαλύτερη από αυτήν του γάλατος, του κρέατος, των φασολιών και του σολομού.
Το αυγό περιέχει επίσης πολλές βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, όπως βιταμίνη Α, βιταμίνη D, βιταμίνη Β2, φολικό οξύ, βιταμίνη Β6, βιταμίνη Β12, χολίνη, σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο, σελήνιο, κάλιο.
Σχετικά με τη θερμιδική απόδοση του βραστού αυγού που πολλοί ανησυχείτε, αυτό αποδίδει μόνο 75 θερμίδες, εκ των οποίων οι 15 θερμίδες προέρχονται από το ασπράδι και οι υπόλοιπες από τον κρόκο. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι είναι ένα τρόφιμο, με σχετικά χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο.
Πολλοί προβληματίζονται σχετικά με την αύξηση της χοληστερόλης, για την οποία έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς το αυγό. Εδώ αξίζει να πούμε ότι η αύξηση της χοληστερόλης του αίματος που αντιστοιχεί στη διατροφή, οφείλεται κυρίως στην αύξηση της συνολικής πρόσληψης λιπαρών ουσιών περισσότερο παρά από την αύξηση πρόσληψης χοληστερόλης από διάφορα τρόφιμα. Συνεπώς, τα αυγά απενεχοποιήθηκαν σχετικά με την πρόκληση «αύξησης της χοληστερόλης», καθώς η διαιτητική χοληστερόλη που παρέχουν είναι πολύ λίγη για να τα κατατάσσει στις τροφές που πρέπει να αποφεύγουν τα υγιή άτομα.
Έτσι λοιπόν εξ’αιτίας της θρεπτικότητάς τους, των λίγων θερμίδων που παρέχουν και του μη κινδύνου για χοληστερίνη, τα αυγά μπορούν να καταναλωθούν (με μέτρο βέβαια!!) από μικρούς και μεγάλους κατά τις γιορτινές ημέρες. Γύρω στα 4-5 αυγά συνολικά για το βράδυ της Ανάστασης, την ημέρα του Πάσχα και την ημέρα μετά το Πάσχα είναι αρκετά!
3) Η μαγειρίτσα φτιάχνεται από αρνίσια συκωταριά (έντερα), κάτι το οποίο σημαίνει ότι είναι ένα τρόφιμο με πολύ υψηλό κορεσμένο λίπος, αλλά και θερμιδικό περιεχόμενο (μια μερίδα έχει 500 θερμίδες). Παρ’όλα αυτά, μιας και είναι η παραδοσιακή λιχουδιά της Ανάστασης, είναι αδύνατο να μην καταναλωθεί. Αυτό που μπορείτε να κάνετε, είναι να καταναλώσετε μια μικρή μερίδα (περίπου 300 γρ) συνοδευόμενη από σαλάτα εποχής με ωμά ή βραστά λαχανικά.
Το κοκορέτσι, ένα άλλο παραδοσιακό τρόφιμο του Πάσχα δεν είναι τίποτα άλλο από εντόσθια ζώων. Επομένως καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ένα είδος κρέατος αρκετά επιβαρυμένο σε κορεσμένο λίπος και θερμίδες (μια μερίδα έχει 300 θερμίδες). Συνεπώς, καλό θα ήταν να καταναλωθεί μια μικρή ποσότητα περίπου 50 γρ ίσα ίσα για να πείτε ότι γευτήκατε αυτή τη νοστιμιά!
Άρθρο της Μαρίας-Χριστίνας Αλεξοπούλου
Κλινική Διαιτολόγος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου – Master of Science University of Glasgow Εξειδίκευση στη διαχείριση προβλημάτων βάρους παιδιών/εφήβων.
